Ngundam maa ne ɓeey doo juutde tan maayde maa ne ɓeey doo ɓadaade.

Nguurndam maa ena ɓeey doo juuɗde tan maayde maa ne ɓeey doo ɓadaade

lewru fof, yontere fof, ñalawma fof,
aɗa joogii feere hesere, yiɗde hesere, anniya keso, miijo heso, kala ko cohlu ɗaa, so alla walliima a heɓii, tan ɗoon e ɗoon tuuya maa gasii a añcii. miijaade maayde, hay sahaa, gooto a meeɗaani haalde, 

e Hakkile maa hay sahaa gooto meeɗaani arde.

Nde pin ɗaa fof ɓooyngol maa e
oo aduna ina ɓeey-doo juutde tee nguurndam maa  ne ɓeey-doo raɓɓidde.

Yeru : so tawii ko hanki waɗo-maa e aduna hee balɗe tati, jonte tati, lebbi tati, walla duuɓi tati,  wadde hannde waɗiima e oo aduna balɗe nay, walla duuɓi tati, pawɗi ñalawma.. 

kono faam balɗe ɗe keddoro-ɗaa ne ɓeey-diima raɓɓidde, maayde-maa ne ɓura kadi ɓattaa-dema ɗum ko ñande fof waftu fof e hojom fof Ko noon yahrata haa-no gasi fof

Sahaa ne ɓenna tan, aduna ena anndina en ken mee-ɗaa anndude, ena holla en ken mee-ɗaa yiyde, ɗuum ko aduna way noon…

Pulaar wiyi"
«mo maayaani gas-naani tageede»

mbee-ɗaa junngo maa yimɓe fof, goytii-ɗoma fof, e birtii-ɗoma fof,

mballaa yimɓe fof,  njurmo-ɗaa neɗɗo fof, won e sahaaji hay hoore-maa njejji-taa alla e caɗeele, yimɓe woɗɓe wonnde haaju-maa.

Allay-maa yidde adaade, safrude caɗeele yimɓe woɗɓe, hade maa safrude caɗeele-ma… aan e hoore maa?

Kono ender ɗuum sahaa gooto ara tan ngonaa e naam-ndaade, e naamndi-taade, hoore-maa.

mbele miin won miijo too-ɗomi.

mbele miin won neɗɗel gootel tan mo hakkille mun woni e am

miijo-ɗaa miicco-ɗaa haa ɓooya mbi-yaa alaa.

Yimɓe-ɓee kay kala no keɓi e maa koɓe njiiyloto-noo, ɓe njejji-tiima.

ɓe mbeddirto-maa kono kurjuru
mo alaa hay nafoore wootere-nih.

mbaɗaa ko mbaaw-ɗaa e ko mbaawno-ɗaa fof mbele yimɓe-ɓee ne keɓa e maa ko njiɗi-koo.

Kono aan hay gooto yiy-taa heen muusalla-maa e caɗeele-maa.

kono ɓe ngan-ndaa hay aan e hoore maa, kaa neɗɗo a timmaani won e sahaaji aɗa jogoo caɗeele ɗe a waawa-naa hoore-maa.

aɗa sohli neɗɗo mballoo woma e keɗotoo-ɗoma, mbattoowo e maa hakkiile, no mbattir-ɗaa e woɗɓe [hakkille-nih]

Tawee min to facebook

«..... Puular e Puularedje.. »

Ndeke mo cikkaten o wonaa oon woni baasɗo.

Hol ko woni hol mo woni baasɗo

     ~ GOONGA E GOONGA~
Ndeke mo cikkaten oo, wonaa oon woni baasɗo. baasɗo kam wonaa mo cikkaten o, 

Sibu baabiraaɗo gooto keewɗo jawdi no feewi, so en njiɗii mbiyen «galo» meeɗiino wiyde ɓiyum mami holloye yimɓe waasɓe tampuɓe ena ngoodi e oo aduna. 

Tee kadi kala no miijori ɗaa, ɓe ɓurii ɗoon e baasal. 

←JOONI NOON  BAABIRAAƊO O,

felliti nawde ɓuyum oo. njillu e nokkuuji ɓurɗi waasde e nder leydi maɓɓe.

       ← E WIYDE MAKKO →
ndeen ɓe ƴettii laawol ɓe ngonii e yahde, haɓe ngari e nokkuuji ɗi  baabiraaɗo oo, wiyata ko waasɓe ɗii,  addimo ɗo yiɗnoo addudemo ɗoo, wonee hollludemo ko yiɗnoo hollu demo koo. 

O addimo koy diiwaan demeteeɗo o wonee holludemo yimɓe remooɓe yiɗɓe demal yimɓe wurɓe e ndema mum’en kadi hoɗɓe e gese mum’en.

koy demal mum’en hee ñaamata ko heen Njarata, ko heen kol tata, ko heen kumtata haajuuji mum’en fof.

ɓe ngoni toon, Ɓe ɓooyii toon yirlaade haɓe ndaara no yimɓe ɓee ndemirta, to mbaalata,  e hol no nguurdi  toon e ndee ladde Ekn… 

Caggal ɗum ndeen ɓe njanti e laawol ɓe ngoni e artude e laawol he noon baabiraaɗo o naamndii, ɓiɗɗo o, wiyi"ɓiɗɗo o a yiyi de, mi wiynoma yimɓe tampuɓe ena ngoodi, e oo aduna yimɓe waasɓe ena ngoodi heen. 

Ayɓee yimɓe ɓe alla hollu maa hannde. kala to miiji ɗaa e kadi  no miijiri ɗaa baasal, kamɓe kam ɓe ɓurii ɗoon, won kaa anndaa heen nih haa heewi ɓinngel am. 

Ɓiɗɗo o ndaari baabiraaɗo o haa ɓooyi tukkiii, leeli tukkitaade kadi nde tukkitii haydara haalaani. 

Baabiraaɗo o wiymo ko mbiiyɗaa haalanam « hol ko njanngu ɗaa e ko njiyɗaa hannde koo fof e heewde. 

«ɓiɗɗo o wiymo" baaba enen eɗen njogii "weenndu" galle men to looti ɗen (picine)...

kamɓe ne  kadi…haɓe njogii maayo toɓe lootii. So jamma arii eɗen njogii lampaaji.
kamɓe haɓe njogii, lewru e koode.

So en keeyɗii ko maa cooden ñamnde nde mbaawen ñaamde... Kamɓe koy ndemaandi maɓɓe, ɓe nguuri ɓe nguuraani e njiggaandi.

Enen ko ɓale ndeeni en, Kamɓe ko banndiraaɓe maɓɓe. Enen ko teleeji e rajooji njeewti en. njeew-titten Kamɓe kam ko yiɗɓe e sehilaaɓe njeewtiɓe.

..... « Ɓiɗɗo o jokki heen...... 

« baaba ajaaraama no feewi, sibu hannde kam a holii kam aduna oo fof ko enen ɓuri heen wonnde waasɓe.. 

   Tawee min to YouTube 👇

         Renndo fulbe

To Facebook  👇
Pulaar e pulareeje

Ndaar no defte pulaar fulfulde loowirtee e android

Ndaar no defte pulaar fulfulde loowirtee e android 
Holno defte pulaar keɓortoo e internet

Hay gooto e men timmaani

 Neɗɗo naati koy hoɗannde hesere, hoɗannde niɓɓere, caggal nde jibinaa. 

ɗoon e ɗoon neɗɗo fuɗɗoo, yiyde ko taarii ɗum, e ko hurlii ɗum, taw haydara alaa ko anndi heen. 

hoore e hakkile fo hay ganndal gootal alaa heen, yaha haa ɓooya, neɗɗo yalta ena yaha e laabi ena lemoo ne hooy-noo, huccana suudu jaŋngirdu, ko ɗoon jibinegol mun kuftidinngol fuɗɗa too. 

naatana mawnude ko aldaa e seesa aldaa e seeɗa, duuɓi mun ne ɓeeydoo tan, Hakkile ena mawna taw kadi ena yaadi e ganndal, pinal ne ɓeeydoo,, 

ɗoon neɗɗo o ɓura nanndude, nofeewi e neɗɗo tan naatɗo e hoɗannde mawnde, taw kadi ena wonndi e Niɓɓere heewnde kul-lalaaɗe cariiɗe {kore ɗe cuwaa taw wawteede}...  

ɗoon neɗɗo ina tina e hoore mun ena joogii naamnde keewɗe, kono alanaa ɗum hay jaabowol gootol. 

kono aduna ne yaha nguurdam addee, ina ɓeeydoo juutde, ɓooygol mun e ndee hoɗannde niɓɓere, ne ɓeeydoo juutde,, 

neɗɗo fuɗɗoo etaade wawdute

won heen kore, mbele ena humpi too ko woni toon. 

ko noon ne kadi neɗɗo fuɗɗortoo, anndude nafoore won heen e kul-lalaaɗe, haa watta huutoraade ɗumen. 

caggal ɗuum kadi yaha haa ɓooya neɗɗo wona e miijaade, e miicci-ndaade wiya e ɓernde mun wonko nganndumi

haa heewi Kono komi andaa ko kadi ina heewi famɗaani. 

ko hono nii, miin e yonta men hannde kaani wuurdude ko ngoo miijo kaan ɗen jogaade. 

Ko ɗuum kaan ɗen joottoraade.

neɗɗo haani adaade, etaade anndude fof ko hoore mun, holi kañum, holko addi ɗum, holto ummii, holko saabii garal mun e oo aduna ndaarta heen jaabowol. 

reftina heen etaade anddude ko taarii ɗum, e ko hurlii ɗum,  baŋ yoo baŋ, gila ko woni fodde mum e ko wonaa fodde mun, ko foti wadde e ko fotaani wadde, ko foti reende, e ko foti reentaade. 

 e geɗe paɗɗe ɗum janngo. 

Sibu guurɗo fof ko maayoowo, 

« ken hoɓɓe, en ngonaa hoɗɓe, tee koɗo kala asli mun ko hootde to ummi noo »

maa en ngummo e oo aduna no ngara ten ndee en tinaani, so eɗen njaha kadi ko noon maayde bettata kono wayno taako so ina ara, ko noon kadi ngoppir ten ɗoo, geɗe keewɗe ɗe tawɗen ɗoo kaawniiɗe, 

ɗe en nganndaani en ngannda-naani, e naamne keewɗe n

ɗe hay jaabowol gootol en keɓanaani. 

HOLKO ƊUUM FIRTANTA MIN MIIN E YONTAM HANNDE. 

e yimɓe hono a men. 

«ɗuum firti»

1. Ko neɗɗo alaa ganndal, alaa needi  so tawii jannginaaka kadi etaaki  waawde, etaaki anndude etaaki humpitaade, 

         

2. poɗɗen ko wonnde yimɓe yaŋki-niimi, mbaasen wonnde mawni-kiniiɓe, hoto kulen, hoto kersen, wiyde eɗen nganndi ko nganndu ɗen, so en njiɗii, kadi ɓeeydude ganndal men hoto cuuren majjere men. 

hoto kulen, hoto kersen wiyde en nganndaa ken nganndaa, 

ko ngon ɗen koo, njaɓen ko ɗuum ngon ɗen ko mbaaw ɗen koo, njaɓen ko ɗuum mbaaw ɗen ko nganndu ɗen koo, kadi

njaɓen ko ɗuum nganndu ɗen. 

Ko nii tan mbaawir ten ɓamtaade, ko nii tan mbaawir ten anndude ken nganndaano. 

Ko nii mbaawir ten heɓde ko ndaarta ten. 

Caggal nde en ngandaa fof en paama taa fof en nana taa fof

hoto nanen toc tan mbiyen fusii

hoto nanen tol tan mbiyen helii