SO JEEWO BONII, GALLE BONII SO AFO BONII, GALLE BONII,

So jeewo bonii, galle bonii so afo bonii, feere bonii
Meeɗiino e sahaaji jawtuɗi, gorko gooto, ñawu heɓi mo. O jippii ndaɗɗudi. Yanti heen kadi o wumi.
Ɗo o jooɗinoo e ɓuuɓri huɓeere makko omo miijoo no nguurndam makko jogori wattinde sabu omo resi debbo cukayel ko ɓooyaani, omo tawri ɗum jeewo makko. Omo miijoo, omo miijoo, haa foondu mariyaama ena doga ndaddo, yettii, sorkii e nder wutte makko.
Ndaddo yettii oo, wi’i mo : “Rokku am foondu nduu, mi wumtin maa !”
Foondu nduu ne wi’i mo : “Daɗndu am, mi artira ngoraagu maa !”
Gorko oo aani sabu omo yiɗi waɗtude yi’de, tee omo yiɗi ne ngoraagu makko arta. O noddi jeewo makko oo, o habri mo ko foondu nduu e ndaddo oo kaali koo. O naamnii mo hol ko woni heen miijo makko.
Debbo jeewo oo naywii, tee gorko oo ena wa’i no nattii waalde to mum. E kiram mum debbo sukaajo oo, owi’i gorko oo : ”Gite kay ɓuri wonde hannde ko potɗaa ndaartude, sabu ko gite nji’ata, kersata.”
Gorko oo wi’i mo : “Mi nanii haala maa. Noddan am Hammadi, ɓiɗɗo men afo oo.”
Hammadi ari, yumma yahi. Baaba oo habri mo ko foondu nduu e ndaddo oo kaali koo. Hammadi wi’i : “Baaba, muñan am mi ara.”
Hammadi fa’i ñaandeeji, tuufnii toon pooli, jaggi heen wooturu. O moofti, o addi ndu, o wi’i baaba oo : “Ndah nduu ɗoo foondu, ndokken ndu ndaddo oo yaha, o ñaamoya, ndaddo oo artira gite maa. So o yahii, ɗaccen foondu riddanoondu nduu, nduun ne artira cellal maa.”
Ɓe mbaɗi feere afo fewji ndee. Ndaddo oo ƴetti foondu ndu tottaa nduu ñaamoyi ; foondu ne dogi, daɗi e bone ndaddo. Foondu nduu e ndaddo oo fof mbaɗi ko mbi’noo koo woni artirde cellal makko. Ndeke ko feere afo heɓɓitii baaba oo.
Ɗuum addani haaliyaŋkooɓe Fulɓe wi’de : So jeewo bonii, galle bonii. So afo bonii, feere bonii.

Ceergal wonaa feere dewgal

CEERGAL WONAA FEERE DEWGAL

💙 mbele so yimɓe ndesondirii nanondiraani paamondiraani woni feere mumen tan ko ceergal"

"mo wiyi ceergal, ciftina yimɓe caɗeele dewgal sibu Hannde hayso njurum e muñal fof maayaani haa laaɓi ustiima kadi nattii heewde no ndeen nii. 

ndeen nde yimɓe ɓurnoo nuunɗude, fooccaade waawde, muñje e suusde goonga nde, ceergal wonaano faaro, hay  feere lommbiinde, wonaano alaa ɗuum wonnoo kay  ko ngaanumma. 

ko maa siree, dow sammee les, ko anndaa eko waawaa fof waɗee so roŋkanaama, ndeen miijo ceergal addee. 

sibu e oon jaamaanu yimɓe ina ngandu noo ceergal tan woonaani feere, kadi safraani caɗeele (dewgal) 

« Seeede mun ko mawɗo gooto debbo jiɗɗo suhaaɓe jeewtanoowo, suhaaɓe baajotooɗo ɗumen jogiiɗo heen kadi coftal manngal. 

meeɗiiɗo "wiyde e nder yeewtere mun, kañum resaama dewle tati (3) ponnooɗe wonde dewgal gootal. 

«ɓe mbiyimo holno ɗuum wonirta» «o wiyɓe meɗa anndi kay tee ko kaalnatmi on koo onon suhaaɓe am kala e mon keɗiiɗomi, faami ko jiɗmi haalde koo,  waɗino mbiyrumi ɗumnii, heɓataa dewle ɗiɗi saha haa tati (3) taw saabii ɗum tan ko  ceergal, 

-Addanimi. Wiyde mi resaama dewle tati poɗnooɗe wonnde dewngal gootal.« saabii ɗum komi meeɗaani  maayireede hay jom galle gooto ɓe ndosondirmi min ceerti ɓee fof ko caɗeele ndewi hakkunde amen haa ceergal heɓi heen geɗal mun. 

kono wallaahi sinno tan ko woli wonnoo mi firtanno haalaaɓa cer… 

sabu to ngadori noomi e ko addannoo kam iwde ɗoon koo alaa fof to keɓmi ko ɓuri ɗum alaa kadi to keɓmi ko samori ɗum fof ko gootum!? 

alaa fof ko ɓuri mettude alaa heen fof ko ɓuri welde so wonaa to ɓuri heewde muñal e yankinaare? 

Ko calinoomi muñje caliimi jaɓde e dewngal am gadanal koo ko ɗuum joƴƴinimi e dewngal ngal ngonmi hannde ngal. 

wadde noon somi jaɓiino ɗum e muñje ɗum gila adana koy dewgal am gadingal ngal tan gonannoomi haajooni. 

taw yolnde juutaani, dewle kadi keewaani ɓesngu e ɓiɓɓe caraaki. 

«ko ɗuum addanimi wiyde sinno ko woli woonnoo mi firtat haalaaɓa. « ko ɗuum kadi addanimi wiyde mi resaama dewle tati(3) poɗnooɗe wonnde dewngal gootal»