samedi 18 février 2017

Denɗiraagal

"Denɗiraagal.

Kala ko leƴƴi ɓaleeji mbaawnoo kewnude hono dennɗiraagal alaa heen e waawde wuurtinde enɗam walla jokkude ɗam. Ɗennɗiraagu ko ko ɓadtondirta,
ko ko suusnondirta,
ko ko ñifata fitinaaji,
ko ko momtata luure hakkunde wonduɓe, foti ko e nder leñol gootol  walla e leƴƴi keewɗi guurduɗi.

E renndo Fulɓe

E nder renndo fulɓe, denndiraagal ko huunde nde heedtinaaka caggal e nder nguurndam, feeñiroore e mbaydiiji keewɗi:

a-Denɗiraagal enɗam

Hakkunde neɗɗo e ɓiy kaaw mum walla ɓiy Gorgol mum beƴ walla cawndiiɗo.

b-Denɗiraagal taaniraagal.

Hakkunde neɗɗo e jinnaaɓe jinnaaɓe mum, beƴ walla sawndiiɓe walla hakkunde neɗɗo e ɓiɓɓe ɓiɓɓe mum beƴ walla sawndiiɓe.

ɓ- Denɗiraagal keyniraagu e ƴeekiraagu.

Hakkunde neɗɗo e joom-galle banndi mum debbo walla hakkunde debbo e joom-suudu banndi mum gorko.

c-Denɗiraagal jettooɗe

Hakkunde jettooɗe Njaay, Sih, Joop, Jaak e Jeŋ.

Hakkunde Bah, Baal, baalde e Jallo, Kan, Kah e welle. Walla hakkunde yettoode Sal e jettooɗe maabuɓe.

Tesko-ɗen wonde jettooɗe Soh e Jah ɓuri yaajde ngesa denɗiraagal e nder Fulɓe. Ɗe taarondiri tan ko e Bah e Jallo.

d-Denɗiraagal hakkunde pelle
Hakkunde fedde e fedde mum dow, hakkunde fedde e fedde mum les. Hay to bannge ndiftungu walla caayngal jombaajo, kaw walla potle nodduɗe keewal yimɓe, ko ɗeeɗoo pelle keewi gollodaade.

e-Denɗiraagal leƴƴi.

Hakkunde Fulɓe e Seereraaɓe

f-Denɗiraagal kinɗe

Hakkunde wayluɓe e aynaaɓe, hakkunde Seɓɓe e subalɓe, ekn.

g-Denɗiraagal diiwanuuji
Hakkunde Boosoyaaɓe e Yirlaaɓe

h-Denɗiraagal gure

Hakkunde Mbooyo e Jamaa- Alwaali, hakkunde Jamaa e Gamaaji Sahre walla hakkunde Ceelaaw e Gede.

Tesko-ɗen e ɗeeɗoo jeese jeenay, kala heen ɗo denɗiraaɓe mbaɗdi walla luural joli hakkunde mumen, so ɓe tintoyii nimsa mawɗo jolanat ɓe haa tuubabuya heƴa heen so tawii kay ɓe ngonaa yimɓon

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire

MIIJO MON

Pulaagu

YEEWTERE : ABDOUL ATA GAWLO SECK, ET ABOU DIOP

pulaar